HĐND tỉnh Quảng Ninh đã thông qua kế hoạch sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã, giảm từ 171 xuống còn 51 đơn vị, đồng thời đề xuất thành lập 3 đặc khu tại Vân Đồn, Cô Tô và Móng Cái.
Theo Nghị quyết được thông qua tại kỳ họp chuyên đề lần thứ 26 của HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIV vào ngày 28/4, tỷ lệ giảm đơn vị hành chính đạt hơn 70%. Trong trường hợp không thành lập đặc khu tại Móng Cái, tỉnh sẽ còn 54 đơn vị.
Việc tái cơ cấu này là một phần trong chiến lược toàn quốc nhằm tinh giản bộ máy chính quyền địa phương, tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động, đồng thời giảm chi ngân sách và mở rộng không gian phát triển kinh tế. Quảng Ninh đặt mục tiêu sớm hiện thực hóa các định hướng về phát triển đô thị, dịch vụ và công nghiệp gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh trong những năm tới.
Quá trình xây dựng đề án được thực hiện theo đúng quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Tỉnh đã tổ chức lấy ý kiến cử tri với tỷ lệ đồng thuận đạt hơn 99%. Các yếu tố lịch sử, văn hóa, địa lý và tập quán địa phương được xem xét kỹ lưỡng trong quá trình lập phương án.
Ngoài kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính, HĐND tỉnh cũng thông qua nhiều nghị quyết quan trọng khác, bao gồm kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, kế hoạch đầu tư công năm 2025 từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, và danh mục các khu đất đấu thầu dự án. Các nghị quyết này nhằm đảm bảo sử dụng hợp lý nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội và tạo động lực cho chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.
Các đại biểu HĐND tỉnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị tốt cho giai đoạn vận hành mới. UBND tỉnh được giao nhiệm vụ rà soát, điều chỉnh quy hoạch vùng xã đến năm 2030 và quy hoạch sử dụng đất đến năm 2050, đồng thời đảm bảo bố trí đội ngũ cán bộ, công chức phù hợp, vận hành bộ máy chính quyền cấp xã, phường mới một cách hiệu quả từ ngày 1/7.
Để giải quyết các thách thức tiềm ẩn sau sáp nhập, các đại biểu đề xuất xây dựng cơ chế đặc thù hỗ trợ các xã vùng khó khăn và khu vực đông đồng bào dân tộc thiểu số, cũng như có chính sách phù hợp cho cán bộ, công chức dôi dư. Việc rà soát, đánh giá và tái bố trí tài sản công cũng được yêu cầu thực hiện khẩn trương nhằm tránh lãng phí.
Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh quá trình phân cấp, phân quyền cho các địa phương, nhiều đại biểu đề nghị Quảng Ninh cần nhanh chóng ban hành quy chế hoạt động cụ thể cho các đơn vị hành chính mới, tăng cường thẩm quyền về kinh tế, ngân sách và đầu tư cơ sở cho cấp xã và phường.
Tại phiên bế mạc, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh nhấn mạnh yêu cầu các cấp, ngành phải triển khai quyết liệt đề án sắp xếp đơn vị hành chính ngay sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời thúc đẩy thực hiện các nhiệm vụ kinh tế – xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa (GRDP) đạt từ 14% trở lên.
Việc thành lập các đặc khu kinh tế tại Vân Đồn, Cô Tô và Móng Cái được kỳ vọng sẽ tạo động lực phát triển mới cho tỉnh, thúc đẩy đầu tư nước ngoài và nội địa, phát triển kinh tế biển, logistics và du lịch. Tuy nhiên, kế hoạch vẫn cần sự chấp thuận của các cơ quan trung ương.
Hiện Quảng Ninh đang là một trong những địa phương đi đầu trong việc thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy, chuẩn bị cho giai đoạn tăng trưởng nhanh và bền vững trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu trở thành nước thu nhập cao vào năm 2045.
Theo